Bát Sâm Men Rạn Bát Tràng

Thông Tin Sản Phẩm

Loại: Bát Sâm Men Rạn Bát Tràng

Hoạ tiết: Sen, Cuốn thư

Kích thước: Bát to, Bát nhỏ

1. Men rạn là gì?

Men rạn thực chất vẫn là một loại gốm được hình thành bởi độ co giữa men và xương gốm tạo nên những đường rạn với nhiều kích cỡ khác nhau. Đây là loại men nổi tiếng và chỉ có duy nhất ở làng gốm Bát Tràng, nó xuất hiện bắt đầu vào thế kỉ XVI và được phục chế, phát triển rộng rãi trong những năm gần đây.

“Nhất xương, nhì da, thứ ba đến lửa” là câu nói rất quen thuộc của những người am hiểu gốm sứ. Để tạo nên men rạn hoàn hảo đòi hỏi người làm phải hiểu được quá trình công phu và phức tạp này.

Công thức sưu tầm bởi Tâm Linh Việt

+ Xương gốm (phần tạo hình): làm từ đất sét xanh, cát già và giả đất (bã khi lọc men) theo tỉ lệ lần lượt là 10-4-3.

+ Da gốm (phần trang trí): men rạn được chế từ tro trấu, tro củi quế. Lường và đất sét theo tỉ lệ 10/12.

+ Nhiệt độ nung: sao khi tạo thành xương gốm và da gốm, sản phẩm sẽ được nung ở nhiệt độ 1000 độ C. Sau đó, đồ men rạn được lấy ra khỏi lò còn ấm, thợ làm gốm xoa một lớp mực len lõi vào trong các khe rạn tận xương gốm làm cho các vết rạn nổi hơn hẳn.

Công đoạn khó khăn nhất trong làm men rạn là làm sao có các màu men không hòa lẫn vào nhau và không có khoảng trống giữa các màu men

2. Ý nghĩa, công dụng của bát sâm

Cùng với những vật phẩm khác như bát hương, chóe thờ, kỷ chén, mâm bồng, đèn thờ, bát thờ… bát sâm là một vật phẩm thờ trong bộ đồ thờ cúng của người Việt.

Bát Sâm Men Rạn Cổ Bát Tràng

Bát sâm còn được gọi là bát nắp, được đặt trên ban thờ vào ngày rằm, ngày lễ tết. Bát sâm được dùng để đựng trà. Với những gia đình thờ Phật thay vì dùng kỷ chén để đựng nước, đựng rượu cúng mâm lễ mặn thì họ sử dụng bát sâm đựng trà bày lên trên mâm xôi gà, tạo nên một mâm cúng đầy đủ và độc đáo, thể hiện lòng thành kính với bậc bề trên.

Cũng như những vật phẩm thờ khác, bát sâm mang ý nghĩa tượng trưng cho linh khí của trời đất, là thứ khí trong sạch, thuần khiết và trong lành nhất, tượng trưng cho lòng thành kính của con cháu dâng lên ông bà tổ tiên, dâng lên các bậc thần linh với mong ước đủ đầy, mong cầu những điều tốt đẹp.

3. Bát sâm được bày trí ở vị trí nào trên ban thờ?

Việc bài trí bát sâm và những vật phẩm thờ phụ thuộc nhiều vào yếu tố vùng miền và địa phương. Tùy vào từng quan niệm mà mỗi vùng miền sẽ có cách bài trí bát sâm thờ khác nhau.

Thông thường, bát sâm sẽ được đặt bên trên bát hương, sau hoặc bằng kỉ chén về phía bên trái của ban thờ, nếu bày 2 bát sẽ đặt cân đối 2 bên.

Bộ đồ thờ men rạn cổ 1 bát hương, phù hợp với các bàn thờ có kích thước từ 89 đến 1m07

4. Có nên dùng đồ thờ men rạn

Trước đây việc sử dụng đồ thờ bằng đồng, gỗ và gốm sứ trắng xanh khá phổ biến. Men rạn chỉ mới được phục chế (trước đó là thất truyền hoàn toàn) trong khoảng 15 năm trở lại đây nên việc hoài nghi là điều không thể tránh khỏi.

- Đồ thờ men rạn mang tính “độc nhất”

+ Mỗi món đồ thờ đều có đường nét rạn hình tam giác, tứ giác, ngũ giác…do được nung 1300 độ C. Nên nét rạn được hình thành một cách tự nhiên nhất và khả năng trùng lặp là điều không thể xảy ra khi quan sát kỹ..

+ Màu men được phủ trên nền đắp nổi được làm hoàn toàn thủ công bởi các nghệ nhân lành nghề nhất của Bát Tràng sẽ cho độ đậm nhạt khác nhau. Điểm đặc biệt là vẫn đảm bảo nước men bóng, bền, không bị phai màu theo thời gian.

Bộ đồ thờ men rạn cổ kèm đỉnh hạc Bát Tràng - Tâm Linh Việt

Nói đến ý nghĩa phong thủy của men rạn cần xác định rõ đầu tiên chính là màu sắc men. Trong phong thủy quan trọng nhất là mệnh: KIM - MỘC - THỦY - HỎA - THỔ. Việc chọn đúng màu men rạn đồ thờ sẽ khiến gia chủ vương lên hay suy yếu đi bởi vậy việc chọn màu đồ thờ men rạn vô cùng quan trọng. Trong một sản phẩm men rạn không đơn thuần chủ có một màu men duy nhất mà thường có 2 màu trở lên, lúc này bạn cần chú ý xác định màu chính của sản phẩm xem màu chính là màu nào, còn màu nào chỉ là màu phụ

- Men rạn hội tụ và cân bằng Ngũ hành

+ Kim: tạo nên nò nung gốm.

+ Mộc: từ tro trấu trong men.

+ Thủy: trong công nhào nặn, vẽ họa tiết trang trí.

+ Hỏa: nhiệt độ cao trong lò nung.

+ Thổ: chất đất, chất men biểu trưng cho sự sinh sôi, nảy nở.